Co warto zjeść z kuchni tureckiej? Dania, których musisz spróbować!

Tradycyjne tureckie dania najlepiej smakują podane na kolorowych talerzach lub półmiskach. Później już niewiele potrzeba, by osiągnąć spektakularny efekt. Najczęściej spotykane składniki tureckiej kuchni to słony ser, pomidory, wyraziste w smaku oliwki i sos z tahini. A jakie są najpopularniejsze tureckie potrawy?

Jeśli zgłodniejesz w czasie zwiedzania, a nie masz czasu lub ochoty na wizytę w tureckiej restauracji, wstąp do piekarni i kup börek. To wypiek z cienkich warstw ciasta filo z farszem mięsnym, a w niektórych wariantach również z nadzieniem serowym lub ziemniaczanym.

Börek to przedsmak tureckiej kuchni, który można zjeść o dowolnej porze.

Mercimek köftesi to przystawka z tureckiej kuchni wegetariańskiej w formie kulek z czerwonej soczewicy, której najważniejszym składnikiem jest kasza bulgur i aromatyczne przyprawy. To przekąska współczesnej kuchni tureckiej podawana na zimno i dekorowana listkami pietruszki oraz plasterkami cytryny.

Na sklepowych półkach znajdziesz też Poğaçe, czyli bułeczki z nadzieniem serowym lub mięsem. Popularny smak kuchni tureckiej to również pita, czyli turecka wersja pizzy (na ciasto nakłada się nadzienie, ale unika pomidorów). Do tureckiego pieczywa najlepiej pasuje Ayran – napój na bazie jogurtu z dodatkiem wody i szczypty soli.

Manti to małe pierożki nadziewane mięsem mielonym (wołowiną lub jagnięciną), które gotuje się we wrzącej wodzie, a następnie polewa sosem z jogurtu, czosnku i masła z dodatkiem papryki.

Smaczne tureckie potrawy na ciepło to mercimek çorbası, czyli zupa z czerwonej soczewicy z dodatkiem cebuli i papryki. Jest treściwa i bardzo aromatyczna, a jeśli zjesz ją z grzankami – wystarczy, by zaspokoić lekki głód. Co ciekawe, mercimek çorbası jada się nawet na śniadanie!

Hünkar beğendi to jedna z opcji tureckiej kuchni, składająca się z gulaszu jagnięcego, serwowanego na aksamitnym purée z bakłażana. Purée przyrządza się z podpieczonych, a następnie drobno posiekanych bakłażanów, które są mieszane z mlekiem, mąką i startym serem.

Najpopularniejsze tureckie potrawy to te mięsne, a jedną z nich jest İnegöl köfte — soczyste klopsiki z mielonej wołowiny lub jagnięciny, wzbogacone o aromatyczne przyprawy i bułkę tartą. Sekretem dania jest odpowiednie wymieszanie składników i umiejętność grillowania. Potrawę często serwuje się z ryżem lub pieczywem oraz dodatkiem warzyw.

Etli ekmek to kolejny smak kuchni tureckiej – długie, wąskie ciasto w kształcie łódki z soczystym nadzieniem: od mielonego mięsa z cebulą, po szpinak z serem. Etli ekmek są pieczone w piecach opalanych drewnem, przez co wyróżniają się chrupiącą skórką i miękkim, puszystym wnętrzem. Najlepiej smakują świeżo wyjęte z pieca, z pikantną pastą chili i Ayran.

Hamsili pilav to smak Turcji, pochodzący z regionu Morza Czarnego. Składa się z pilawu, czyli ryżu gotowanego w aromatycznym bulionie, uzupełnionego delikatnymi sardelami (hamsi). Hamsili Pilav piecze się w piekarniku, a sardele układa na warstwie ryżu.

Imam bayildi swoją nazwę zawdzięcza legendzie o imamie, który zemdlał z zachwytu nad jego smakiem. Są to faszerowane bakłażany, wypełnione mieszaniną pomidorów, cebuli, czosnku i aromatycznych przypraw. Delikatność bakłażana, którego miąższ staje się kremowy po długim pieczeniu, harmonizuje z aromatami warzywno-ziołowej mieszanki. 

Çiğ köfte należy do tradycyjnych dań tureckich. Jest to przekąska zbliżona do tatara, którą przygotowuje się z drobno mielonego bulguru, wymieszanego z ostrymi przyprawami, pastą pomidorową oraz koncentratem paprykowym. Do Çiğ köfte dodaje się też surową jagnięcinę i zawija w liście sałaty, ze świeżymi ziołami i sokiem z cytryny.

Lahmacun to cienki, chrupiący placek z rozdrobnionym mięsnym farszem. Tradycyjnie wykorzystuje się do niego mielone mięso jagnięce lub wołowe z dodatkami, takimi jak pomidory, cebula, czosnek oraz papryka. Do lahmacun dodaje się przyprawy: kminek, cynamon, paprykę oraz pietruszkę i wypieka się wysokiej temperaturze.

Tradycyjne tureckie dania uwzględniają gözleme — rozwałkowane cienkie ciasto, wypełnione serem feta, szpinakiem, ziemniakami i mięsem. Pieczone na gorącej płycie, gözleme nabiera delikatnie chrupiącej konsystencji i złocistego koloru. Gözleme to doskonały wybór na śniadanie lub przekąskę.

Dolma to określenie dla różnych potraw, w których nadziewa się warzywa lub liście. W bogactwie tureckiej kuchni najczęściej spotyka się yaprak sarma, czyli liście winogron faszerowane ryżem, cebulą, pomidorami, ziołami (takimi jak mięta i koperek) oraz przyprawami. Mogą być podawane jako przystawka (meze) lub na ciepło, z dodatkiem mięsa mielonego. Inne popularne wersje dolmy to faszerowane papryki (biber dolması), cukinie (kabak dolması) czy bakłażany (patlıcan dolması).

Meze to zestaw małych przystawek, które stanowią kwintesencję kuchni tureckiej. Mogą być zimne, jak i ciepłe, a wśród najpopularniejszych meze znajdziemy:

• Haydari – gęsty jogurt z czosnkiem i miętą.

• Ezme – pikantna pasta z pomidorów, papryki, cebuli i orzechów włoskich.

• Hummus – pasta z ciecierzycy, tahini, czosnku i soku z cytryny.

• Patlıcan salatası – sałatka z pieczonego bakłażana z czosnkiem i jogurtem.

• Şakşuka – smażone warzywa w sosie pomidorowym. 

Wiesz, że słowo kebab oznacza każde danie z pieczonego mięsa? Mogą to być wałeczki mięsa na szpadach podawane z ryżem i surówkami, mięso w formie szaszłyków czy zraziki z ostrym sosem pomidorowym. 

Wśród bogactwa tureckiej kuchni, najpopularniejszy jest döner kebap przygotowywany z mięsa z rusztu pionowego i podawany w chlebie pita z surówkami, świeżymi warzywami i sosami (na przykład sosem z czosnkiem czy sosem z mięty). Mięsa w dönerze mogą być różne — najczęściej jest to baranina, wołowina czy jagnięcina.

Urfa Kebap to smak kuchni tureckiej, który pochodzi z południowo-wschodniego regionu kraju. Charakteryzuje się intensywnie przyprawionym mięsem, a jego podstawowe składniki to mielona wołowina lub jagnięcina, wymieszana z papryką, cebulą i sosem z czosnkiem. Kluczową rolę w Urfa Kebap odgrywają tureckie przyprawy.

Iskender Kebab pochodzi z miasta Bursa, a jego podstawą są cienko krojone plastry grillowanego mięsa, zwykle jagnięcego lub wołowego. Kebab podawaje się na kawałkach chleba pita, a jako dodatek serwuje sos pomidorowy i roztopione masło. 

Adana Kebap pochodzi z miasta Adana i jest przygotowywane z mielonego mięsa jagnięcego lub wołowego, wymieszanego z papryką, kminem rzymskim, czosnkiem i cebulą. Mięso formowane jest na metalowych szpadkach i grillowane na węglu drzewnym, co nadaje mu wędzonego aromatu. Adana Kebap najczęściej podawaje się z podpłomykiem i dodatkami, takimi jak świeże warzywa, zioła oraz pikle.

Tureckie śniadanie, znane jako „kahvaltı”, to rytuał dla rodziny i przyjaciół. Świeże pieczywo, takie jak simit czy chleb etli ekmek, stanowią idealną bazę do hummusu czy babaganuş.

Bogactwo kuchni tureckiej uwzględnia też oliwki i sery (feta i kaszkawał), które wzbogacają śniadaniowy stół. Słodkim akcentem tureckiego śniadania są konfitury oraz miód, a to wszystko to uzupełnia się naparem z tureckiej herbaty, serwowanej w tradycyjnych szklankach tulu.

Ayran to orzeźwiający turecki napój na bazie jogurtu. Powstaje przez zmieszanie jogurtu z wodą i szczyptą soli, a następnie ubicie go do uzyskania lekkiej pianki. Jest to napój niezwykle popularny szczególnie w upalne dni, ponieważ doskonale gasi pragnienie i uzupełnia elektrolity. Ayran podaje się na zimno i jest idealnym uzupełnieniem do wielu dań, zwłaszcza tych mięsnych i pikantnych, takich jak kebab czy lahmacun.

Szczególnie zachęcamy do picia tureckiej herbaty, zresztą – wzorem miejscowych, którzy piją ją na okrągło. Çay jest kwintesencją kuchni tureckiej i napojem, który pije się częściej niż kawę. Turecka herbata podawana w małych szklaneczkach jest bardzo mocna i słodka.

Simit to chrupiąca przekąska z ciasta drożdżowego, które po uformowaniu w kształt pierścienia obtaczane jest w syropie z melasy i obsypywane sezamem. Wypiekany z pasją w tradycyjnych piecach, simit jest kwintesencją tureckiej kuchni i często podaje się go na śniadanie. 

Turecka kawa to jedna z najstarszych metod parzenia kawy na świecie. Przyrządzana jest w specjalnym naczyniu zwanym cezve, gdzie drobno zmielona kawa, woda, a niekiedy również cukier, są powoli podgrzewane. Proces ten nadaje tureckiej kawie aromatu i gęstej konsystencji. 

Szerbet (şerbet) to turecki napój bezalkoholowy, przygotowywany z owoców, kwiatów lub ziół. Podstawą szerbetu jest słodka woda z dodatkiem syropów, wzbogacona o przyprawy takie jak cynamon, goździki czy kardamon, a także soki z owoców (wiśni bądź granatów) lub ekstrakty z kwiatów (na przykład róży). Szerbet jest orzeźwiający i podaje się go na zimno. Był popularny już w czasach Imperium Osmańskiego.

Kuchnia turecka zachwyca słodkościami, bazującymi na syropie cukrowym, orzechach i maśle. Są one doskonałym zakończeniem każdego posiłku i odzwierciedlają gościnność tureckiego domu.

Tulumba to turecki deser, który zachwyca złocistą barwą i słodkim wnętrzem. Jest przygotowywany z ciasta przypominającego ciasto ptysiowe, które po wyciśnięciu, smaży się w głębokim tłuszczu, a następnie zanurza w syropie. Tulumba jest delikatnym kontrastem pomiędzy chrupiącą skórką a miękkim wnętrzem.

Chałwa to słodka masa sezamowa, popularna na Bliskim Wschodzie, w Europie Wschodniej i Azji Centralnej, w tym w Turcji. Tradycyjna turecka chałwa często wytwarzana jest z mąki sezamowej (tahini), cukru lub miodu, a czasem wzbogacana o orzechy, pistacje, kakao czy wanilię. W Turcji popularna jest również chałwa z semoliny (irmik helvası).

Lokum, znane również jako Turkish Delight, to jeden z najbardziej rozpoznawalnych tureckich deserów. Są to miękkie, galaretowate kostki, wytwarzane z cukru i skrobi, z dodatkiem różnych smaków i aromatów. Najpopularniejsze odmiany lokum to te o smaku różanym, cytrynowym, miętowym, a także z dodatkiem orzechów, takich jak pistacje, orzechy włoskie czy laskowe. Lokum często posypuje się cukrem pudrem, by zapobiec sklejaniu się kostek. To idealny dodatek do tureckiej kawy.

Kadayif to słodki smak Turcji. Delikatne nitki ciasta, podobne do tych używanych w baklavie, są wypełnione mieszanką orzechów włoskich lub pistacji. Po złożeniu w zgrabne rulony lub spodki kadayif pieczony jest na złocisty kolor i oblewany ciepłym, lepkim syropem z cukru i cytryny. Kadayif najczęściej serwuje się z filiżanką mocnej tureckiej kawy.

Lokma to małe, puszyste pączki, które po usmażeniu na złoty kolor zanurza się w słodkim syropie. Często posypywane są cynamonem lub pokruszonymi pistacjami. Są chrupiące na zewnątrz i miękkie w środku, a ich słodycz sprawia, że są niezwykle uzależniające. Lokma podaje się na gorąco na uroczystościach religijnych lub z okazji specjalnych wydarzeń.

Baklava to turecki deser, uwielbiany za słodycz i warstwową strukturę. Tradycyjnie jest przygotowywany z cienkiego, kruchego ciasta filo, przekładanego mieszanką orzechów, najczęściej pistacji lub orzechów włoskich. Każda warstwa baklavy smarowana jest masłem, a po upieczeniu deser nasącza się syropem z wody różanej lub miodem.

Tavuk göğsü to turecki deser, który oznacza „pierś kurczaka". Zawiera drobno posiekane włókna gotowanej piersi kurczaka, które są niemal niewyczuwalne w konsystencji. Tavuk göğsü przygotowuje się z mleka, cukru, skrobi ryżowej i właśnie kurczaka, gotując wszystko do uzyskania gęstego, kremowego budyniu. Często posypywany jest cynamonem. 

Tureckich lodów „dondurma” próżno szukać w tradycyjnych lodziarniach. Za ich elastyczność i powolne topnienie odpowiadają dwa składniki – salep i guma mastyksowa. Salep, mączka z bulw storczyków, zagęszcza masę lodową, a guma mastyksowa nadaje jej ciągliwości. Tureckie lody często podawane są w formie pokazów — sprzedawcy żonglują wówczas gałkami lodów na oczach klientów.

Sütlaç to popularny turecki deser, przyrządzany z ryżu, mleka i cukru, wzbogacany aromatem wanilii lub cynamonu. Podawany jest zarówno na ciepło, jak i na zimno, a jego powierzchnia bywa często delikatnie przyrumieniona. W domach tureckich sütlaç przygotowuje się na szczególne okazje, ponieważ odzwierciedla turecką gościnność.