Ciśnienie w samolocie — o co z nim chodzi?

🕗 5 minut | 9 sierpnia 2024 | Tekst Mateusz Łapuć | Redakcja Klara Krysiak

Podróżowanie samolotem stało się integralną częścią naszego życia. Wciąż rozwijająca się lotnicza technologia sprawia, że latanie jest komfortowe, a warunki panujące w kabinie samolotu podobne do tych panujących na ziemi. Mimo wszystko, lot samolotem to zawsze pewne wyzwanie dla naszego organizmu, chociażby przez zmiany ciśnienia. Na czym ono polega, z czym jest powiązane oraz jak się je reguluje? Odpowiedzi na te i pozostałe pytania uzyskasz z poniższego artykułu.

Przeczytaj również

• Kim są kontrolerzy ruchu lotniczego? Niezastąpiony organ w lotnictwie
• Zaskakujące ciekawostki o samolotach
• Turbulencja nie taka straszna — czym jest i jak wygląda?

Podczas podróży samolotem na wysokościach przelotowych, ciśnienie w jego otoczeniu jest niższe niż to, które panuje na ziemi. Dodatkowo powietrze jest zdecydowanie rzadsze, a ilość tlenu nie pozwala na normalne oddychanie. Aby różnica ciśnień wewnątrz kabiny była zredukowana do poziomu bezpiecznego i komfortowego dla pasażerów, ciśnienie w samolocie utrzymuje się na poziomie odpowiadającym wysokości około 2 500 metrów nad poziomem morza. Taki poziom ciśnienia pozwala oddychać swobodnie, minimalizuje ryzyko hipoksji i zapewnia, że pasażerowie nie doświadczają dyskomfortu związanego z nagłymi zmianami ciśnienia atmosferycznego.

Wysokość lotu większości nowoczesnych samolotów pasażerskich oscyluje w okolicach 9-13 kilometrów nad ziemią. W warunkach tych swobodne funkcjonowanie ludzkiego organizmu nie jest możliwe, dlatego następuje konieczność dostosowania ciśnienia wewnątrz samolotu. Jest ono redukowane do tego, które występuje na wysokości około 2400-2500 metrów nad poziomem morza. Dzięki takiej regulacji ciśnienia, powietrze wewnątrz kabiny zapewnia komfort, dobre samopoczucie i bezpieczeństwo pasażerów.

Regulacja ciśnienia powietrza wewnątrz kabiny samolotu realizowana jest za pomocą systemów klimatyzacyjnych, które kontrolują napływ powietrza do kabiny. Powietrze to jest sprężane, schładzane i odpowiednio filtrowane, a następnie wprowadzane do wnętrza samolotu. Aby warunki na pokładzie były stabilne i komfortowe, ciśnienie w samolocie jest monitorowane i regulowane przez specjalistyczne systemy regulacji ciśnienia.

Najprościej mówiąc, hermetyzacja kabiny to proces uszczelniania samolotu i utrzymywania odpowiedniego ciśnienia wewnątrz kabiny. Dzięki temu, będąc na dużych wysokościach, konstrukcja samolotu pozwala na zachowanie w środku maszyny warunków odpowiednich dla ludzkiego organizmu. Hermetyczność zapobiega wyrównywaniu ciśnień i wydostawania się wyższego ciśnienia ze środka samolotu do otaczającego go ciśnienia niższego.

Jeśli z jakiegoś powodu kabina samolotu utraci swoją szczelność, dochodzi do tak zwanej dekompresji. Utrzymywane ciśnienie wewnątrz samolotu zaczyna spadać, a powstałe zmiany ciśnienia powietrza wewnątrz samolotu sprawiają, że w kabinie pasażerskiej wypadają maski tlenowe.

Co zrobić w takiej sytuacji? Należy założyć maskę tlenową, zachować spokój i opanowanie oraz mieć świadomość, że załoga wie, co robić. Niezałożenie maski tlenowej może doprowadzić do hipoksji, czyli niedotlenienia organizmu. Dekompresja i gwałtowne zmiany ciśnienia sprawiają, że piloci zgodnie z procedurami obniżają lot do wysokości, na której następuje wzrost ciśnienia oraz ilości tlenu, dzięki czemu można oddychać normalnie.

Zobacz nasz inny artykuł i poznaj bliżej tematykę turbulencji w samolocie!

Pomimo nowoczesnych technologii wykorzystywanych w statkach powietrznych, lot samolotem pasażerskim i zmiany ciśnienia nie pozostają w pełni obojętne dla ludzkiego organizmu. Wpływ zmian ciśnienia podczas startu i lądowania oddziałuje na zatykanie uszu czy też zmiany nasycenia krwi tlenem. Oprócz tego, zmiany ciśnienia powietrza mogą wywoływać u niektórych pasażerów bóle głowy czy uczucie zmęczenia. Warto wiedzieć, że aklimatyzacja do dużych wysokości następuje stopniowo, a organizm przystosowuje się do zmiennego otoczenia po jakimś czasie.

Chcesz zniwelować dyskomfort związany ze zmianą ciśnienia powietrza, który prowadzi do zatkania uszu? W trakcie startu i lądowania żuj gumę, połykaj ślinę lub ssij cukierka. Sprawi to, że ucho środkowe będzie w stanie łatwiej wyrównywać ciśnienie z otoczeniem. Koniec problemów z zatkanymi uszami!

Wiesz już, że lot komercyjnym samolotem na dużych wysokościach oddziałuje w pewien sposób na organizm człowieka. Pomimo rozwiniętej inżynierii lotniczej oraz powszechności latania, istnieją pewne choroby, na które należy zwrócić szczególną uwagę przed planowaną podróżą.

Masz wysokie ciśnienie krwi? Musisz wiedzieć, że spadek ciśnienia wewnątrz kabiny samolotu w trakcie lotu może powodować również wzrost ciśnienia krwi. W związku z tym, jeśli chorujesz na nadciśnienie tętnicze, zabierz na pokład niezbędne leki, aby utrzymywane ciśnienie było w normie.

Warto mieć przy sobie także kartę medyczną, a przed podróżą skonsultować swój stan zdrowia z lekarzem. Pamiętaj, że nadciśnienie tętnicze nie jest przeciwwskazaniem do lotniczych podróży, a każdy przypadek jest rozpatrywany indywidualnie.

Hipoksemia to stan, w którym ciśnienie parcjalne tlenu we krwi jest niższe niż normalnie. Kiedy ciśnienie parcjalne tlenu jest niższe, organizm nie otrzymuje wystarczająco tlenu potrzebnego do normalnego funkcjonowania. Następstwem tego jest hipoksja — czyli niedotlenienie. Istotne jest, aby osoby chorujące na hipoksemię stosowały w trakcie lotu tlenoterapię.