Jak smakuje greckie jedzenie? Popularne potrawy, których musisz spróbować
🕗 10 minut | 26 października 2024 | Redakcja Klara Krysiak
Słynna sałatka grecka, ryby i owoce morza, smażona feta... a to wszystko skąpane w wyśmienitej oliwie. Tradycyjna kuchnia grecka jest jedną z najzdrowszych na świecie, a lokalne produkty są tu znakomitej jakości. Ich smak to z kolei zasługa śródziemnomorskiego klimatu i potężnej dawki słońca. Gdzie spróbować dobrego greckiego sera i po jakie greckie specjały sięgnąć, by Twoja podróż kulinarna była udana? Podpowiadamy!
Tradycyjne potrawy greckie
Są takie potrawy greckie, których musisz spróbować. Wśród nich jest moussaka — połączenie bakłażanów, mielonego mięsa i pomidorów z sosem beszamelowym. Smakiem i aromatem zachwycają także souvlaki – popularne greckie danie, składające się z soczystych kawałków mięsa grillowanego na patyku, serwowanego z pitą, popularną sałatką grecką i sosem tzatziki.
Esencją greckich smaków są również owoce morza — grillowane kalmary i ośmiornice. Z kolei greckie sery, takie jak grecka feta czy halloumi, dodają potrawom kuchni greckiej charakterystycznego smaku.
Nie można zapomnieć o tradycyjnych greckich deserach – słodka baklava z orzechami i miodem to idealne zwieńczenie wyprawy po Helladzie, a każdy kęs greckiego jedzenia to podróż po smakach.
Sprawdź ceny lotów do Grecji
Koulouri
Chrupiący obwarzanek koulouri to nieodłączny element tradycyjnej kuchni greckiej. Wywodzi się z tradycji bizantyjskiej, a charakterystyczną strukturę zawdzięcza ciastu drożdżowemu, obtoczonemu w sezamie i pieczonemu do złocistości. Koulouri jest niesamowicie popularny w domowej kuchni greckiej, w miastach takich jak Ateny czy Saloniki, a często sprzedawany też przez ulicznych sprzedawców. Koulouri idealnie komponuje się z filiżanką kawy lub jako dodatek do serów i oliwek.
Souvlaki
Souvlaki to grecki przysmak, którego sekret tkwi w prostocie: dobrze zamarynowane mięso, często wieprzowe, kurczak lub jagnięcia, pieczone na grillu i podawane w towarzystwie świeżych warzyw, takich jak pomidory i cebula, oraz kremowego sosu tzatziki. Souvlaki znajdziesz przy każdej nadmorskiej tawernie, podaną w picie lub na talerzu z frytkami.
Kolokithokeftedes
Jeśli masz już dosyć jedzenia słynnej greckiej sałatki, ale jesteś na diecie wegetariańskiej, mamy coś dla Ciebie. Kolokithokeftedes to greckie placuszki przygotowywane z tartej cukinii, sera feta, świeżych ziół takich jak mięta i koperek, oraz mąki, która nadaje im odpowiednią konsystencję. Placuszki kolokithokeftedes smaży się na oliwie z oliwek do złocistego koloru i podaje z chłodnym sosem tzatziki.
Kolokithokeftedes to lokalne greckie danie, które zachwyca lekkością i stanowi doskonały sposób na wprowadzenie warzyw do codziennej diety, zachęcając do odkrywania różnorodnych potraw kuchni greckiej.
Horiatiki — popularna sałatka grecka
Popularna sałatka grecka, znana także jako horiatiki, to doskonałe połączenie świeżości i prostoty, charakterystyczne dla domowej kuchni greckiej. Jej podstawowymi składnikami są dojrzałe pomidory, chrupiące ogórki, soczysta czerwona cebula, greckie oliwki kalamata oraz ser feta. Sałatka grecka skrapiana jest oliwą z oliwek i posypywana oregano.
Popularna sałatka grecka (horiatiki) to prawdziwa eksplozja smaku, która idealnie uzupełnia kolację w towarzystwie bliskich lub pięknych widoków na wybrzeże Morza Śródziemnego.
Gemista
Potrzebujesz dowodu na to, że kuchnia grecka wykorzystuje sezonowe, świeże warzywa w kreatywny sposób? Gemista to popularne greckie danie z pomidorów oraz papryk, wypełnionych farszem z ryżu i ziół takich jak mięta, pietruszka czy koper, a nierzadko również siekanymi orzechami lub rodzynkami dla dodania tekstury i słodyczy. Całość zapiekana jest do momentu, aż warzywa staną się miękkie. Gemista to danie, które cieszy podniebienie i przykład tego, jak greckie smaki łączą lokalne składniki, tworząc potrawy idealne na spotkania w gronie rodziny i przyjaciół.
Pita gyros
Pita gyros to jedna z najbardziej rozpoznawalnych potraw greckich, która zdobywa serca podróżników na Półwyspie Bałkańskim. Składa się z miękkiego placka pita, wypełnionego soczystym mięsem z rusztu (najczęściej wieprzowym, drobiowym lub jagnięcym), które jest przyprawiane oregano czy tymiankiem. Mięso, pieczone na pionowym rożnie, zostaje zawinięte w picie i uzupełnione dodatkami, takimi jak świeże pomidory, czerwona cebula, plasterki ziemniaków oraz łyżka chłodnego sosu tzatziki z ogórkiem i czosnkiem.
Każdy kęs pity gyros to połączenie chrupkości, wilgotności i wyrazistego smaku, który zachęca do próbowania greckiego wina w promieniach zachodzącego słońca. Pita gyros pozwala na chwilowe zatrzymanie codziennego tempa życia i zanurzenie się w atmosferze greckiej tawerny, gdzie czas płynie inaczej.
Melitzanosalata
Melitzanosalata to pasta z pieczonego bakłażana. Kluczowym etapem jej przygotowania jest pieczenie bakłażanów do momentu, gdy miąższ staje się miękki i lekko dymny w smaku. Następnie dodaje się odrobinę czosnku, oliwę z oliwek, sok z cytryny i niewielką ilość octu winnego. Melitzanosalata to znakomite uzupełnienie greckiego stołu meze.
Dolmadakia / Dolmades
Tradycyjna grecka potrawa to dolmadakia / dolmades — małe owijane liście winorośli wypełnione nadzieniem. Proces przygotowania tego greckiego dania zaczyna się od starannego wyboru liści, które po zalaniu gorącą wodą stają się miękkie i podatne. Tradycyjne nadzienie dolmades składa się z mieszanki ryżu, świeżych ziół takich jak koper, mięta i natka pietruszki, a czasami także orzeszków piniowych i rodzynek. W tej popularnej greckiej przekąsce czasem znajdziesz również mielone mięso.
Spanakopita
Tradycyjna grecka potrawa to spanakopita — tarta, której głównym składnikiem jest szpinak, ser feta i zioła. Znana z delikatnej tekstury ciasta filo, spanakopita to kwintesencja greckich smaków, która podbija podniebienia na całym świecie. Szpinak, który jest bazą dania, podsmaża się z cebulą i czosnkiem, a następnie miesza z serem feta i dodaje świeżych ziół, takich jak koperek i pietruszka, oraz szczypta gałki muszkatołowej. Spanakopita to pełnowartościowe danie, serwowane na ciepło i na zimno.
Moussaka
Moussaka to słynne greckie danie, którego podstawą jest warstwowa konstrukcja — zaczynając od podsmażonych plastrów bakłażana, które wspaniale uzupełniają resztę składników. Mięsista warstwa, najczęściej z jagnięciną lub wołowiną, jest z kolei przyprawiana mieszanką ziół takich jak cynamon i oregano. Moussaka to tradycyjna grecka potrawa, której powłoka z gęstego beszamelu, delikatnie zarumieniona w piekarniku, to coś więcej niż tylko jedzenie.
Papoutsakia
Papoutsakia, co dosłownie oznacza „malutkie buciki”, to grecki przysmak z bakłażana z mięsnym nadzieniem i beszamelem. W tym popularnym greckim daniu każdy bakłażan przekrojony na pół pełni rolę jadalnej miseczki, wypełnionej mieloną jagnięciną lub wołowiną, i jest przyprawiony tradycyjnymi greckimi ziołami, takimi jak tymianek i rozmaryn. Dodatek pomidorów i cebuli wzbogaca papoutsakia o naturalną słodycz i głębię smaku, a całość pokrywana jest złocistym sosem beszamelowym.
Pastitsio
Pastitsio to grecki przysmak porównywany do lasagni. W jej skład wchodzi trójwarstwowa kompozycja: mięso mielone, makaron i sos beszamelowy. Do przygotowania pastitsio najczęściej używa się mięsa wołowego lub jagnięcego, przyprawionego cynamonem, gałką muszkatołową i goździkami. Specjalny rodzaj makaronu, najczęściej rurki, stanowi fundament potrawy, a całość zwieńczona jest kremowym beszamelowym sosem, który po zapieczeniu przybiera złocistą, chrupiącą skórkę. Pastitsio to danie, które syci ciało i rozpala wyobraźnię — wspaniale komponuje się również z kieliszkiem greckiego wina!
Briam
Briam to popularne greckie danie i nie lada gratka dla miłośników warzyw. Jest to pieczony miks sezonowych warzyw, takich jak cukinia, bakłażan, ziemniaki, papryka i pomidory, doprawiony oliwą z oliwek, czosnkiem, ziołami oraz odrobiną soli i pieprzu. Kluczem do doskonałego briam jest długi proces pieczenia, podczas którego warzywa nabierają słodkości i miękkości. To proste, a zarazem wykwintne danie reprezentuje filozofię greckiego jedzenia, kładącą nacisk na świeżość składników i ich autentyczny smak. Briam jest doskonałym wyborem nie tylko dla wegetarian.
Horta
Horta to tradycyjna potrawa grecka z duszonych warzyw liściastych, takich jak mniszek lekarski, cykoria czy różne odmiany szpinaku, doprawianych oliwą z oliwek i świeżo wyciśniętym sokiem z cytryny. Każde z tych warzyw ma unikalne właściwości zdrowotne; na przykład mniszek lekarski jest bogaty w witaminy A i C, a także minerały takie jak żelazo i wapń, sprawiając, że horta to nie tylko smaczny, ale i odżywczy wybór.
Greckie meze
Naszym ulubionym greckim daniem jest meze — wybór przekąsek, które idealnie komponują się z wieczornym spotkaniem w gronie przyjaciół lub rodziny. W meze znajdziesz greckie oliwki, świeży chleb na zakwasie, tirokafteri, tzatziki i dolmades — liście winorośli nadziewane ryżem i przyprawami. Każdy z elementów meze kładzie nacisk na świeżość, naturalny smak i staranne przygotowanie.
Specjalność kuchni greckiej, meze, to doświadczenie przypominające o greckiej gościnności i sztuce celebracji wspólnych posiłków, a także zaproszenie do skosztowania specjałów, które uzmysłowią grecką pasję do gotowania.
Pasty kuchni greckiej
Chcesz spróbować prawdziwe greckich smaków? Pasty to nieodłączny element tradycyjnej kuchni greckiej, a wśród nich prym wiedzie melitzanosalata — pasta z pieczonej papryki i orzechów włoskich. Kolejną propozycją w greckiej kuchni bezmięsnej jest hummus, który ma korzenie na Bliskim Wschodzie, ale w Grecji zyskał nowe oblicze poprzez dodatek rozmarynu i oliwy z oliwek. Taramosalata to inny klasyk — pasta z ikry rybnej, cytryny i oliwy.
Sprawdź ceny lotów do Grecji
Tyrokafteri
Specjalność kuchni greckiej to tyrokafteri — pikantna pasta serowa, która wpisuje się w różnorodność meze (małych przekąsek serwowanych na początku posiłku). Jej bazą jest ser feta z ostrą papryczką chili lub pieprzem cayenne, wzbogacany o świeże zioła, takie jak oregano i cytryna. W domowej kuchni greckiej tyrokafteri podaje się z pieczywem lub pitą.
Fava — pasta z grochu
W greckiej kuchni bezmięsnej króluje fava — kremowy dip z żółtego grochu, który po ugotowaniu jest miksowany z oliwą z oliwek, sokiem z cytryny oraz cebulą. Fava jest pyszna, pożywna, bogata w białko roślinne i błonnik, a jej smak można łatwo wzbogacić dodatkiem kaparów, drobno posiekanej cebulki dymki lub odrobiną świeżych ziół takich jak koperek. Fava serwowana jest z chrupiącym pieczywem, grillowanymi mięsami i owocami morza.
Skordalia – czosnkowy dip ziemniaczany
Skordalia to dip ziemniaczany, składający się głównie ze zblendowanych ziemniaków zmieszanych z dużą ilością czosnku, oliwy z oliwek, octu winnego oraz przypraw. Czosnek nadaje potrawie wyrazistości i charakteru, a oliwa z oliwek sprawia, że dip jest kremowy i aksamitny. Skordalia serwowana jest z chrupiącym pieczywem lub jako dodatek do ryb bądź warzyw.
Sos tzatziki
Bardzo często kuchnia grecka wykorzystuje sos tzatziki — grecki przysmak, który łączy orzeźwiającą lekkość jogurtu z intensywnym aromatem świeżego ogórka i czosnku. Sekret smaku sosu tkwi w wyważeniu składników — kremowy jogurt pełni rolę bazy, ogórek nadaje potrawie świeżości, a czosnek ostrości. Sos tzatziki podaje się z oliwą z oliwek oraz posiekaną miętą lub koperkiem i serwuje jako dodatek do mięs czy świeżego pieczywa.
Serowe produkty z Grecji
W kuchni greckiej typowe są sery, a tym najbardziej znanym greckim serem jest biała feta, produkowana głównie z mleka owczego lub mieszanki mleka owczego i koziego. Krucha konsystencja i lekko słony smak czynią fetę niezastąpionym dodatkiem do słynnej sałatki greckiej.
Kolejnym ciekawym serem jest halloumi, pochodzący z Cypru, często wykorzystywany w tradycyjnych greckich potrawach. Halloumi świetnie nadaje się do grillowania. Warto także zwrócić uwagę na kefalotyri — twardy ser, idealny do zapiekanek.
Sprawdź ceny lotów do Grecji
Bougiourdi
Bougiourdi to grecka potrawa z północnej Grecji, oparta na serze feta. Przygotowuje się ją na gorąco i podaje w płaskim naczyniu do zapiekania, a ser feta otaczany jest pomidorami, papryką i pikantnymi papryczkami chili. Całość posypana jest oregano i zapiekana, aż składniki się połączą, a feta zacznie się rozpuszczać, tworząc aromatyczną masę. Bougiourdi świetnie komponuje się z chrupiącą bagietką lub pitą.
Smażona feta
Chcesz spróbować dobrego greckiego sera? Przygotowanie smażonej fety jest nadzwyczaj proste. Kawałek greckiej fety pokrywa się warstwą mąki, a następnie smaży na złoty kolor na rozgrzanej patelni z oliwą z oliwek. Ta metoda podkreśla naturalną słoność sera, jednocześnie nadając mu chrupiącą, delikatnie przypaloną skorupkę. Smażona feta idealnie komponuje się z dodatkiem miodu, oregano lub soku z cytryny.
Tiropita – greckie placki z fetą
Tiropita to tradycyjne greckie placki nadziewane grecką fetą. Ich farsz składa się z sera, jajek oraz przypraw, a całość jest zawijana w ciasto filo. Placki tiropita można przygotować w różnych wariantach, dodając do nadzienia szpinak (co tworzy połączenie znane jako spanakopita) lub mus z orzechów włoskich i miętę. Tiropita podawane są zarówno na ciepło, jak i na zimno, często jako przystawka.
Ser saganaki
Kuchnia grecka słynie z sera saganaki, który przygotowywany jest z kefalograviera, kefalotyri lub graviera — tłustych serów o bogatym, pikantnym aromacie, które doskonale sprawdzają się przy smażeniu. Cały proces tworzenia sera saganaki zaczyna się od obtoczenia plasterka w mące, a następnie usmażenia na złocisty kolor na rozgrzanej patelni z niewielką ilością oliwy z oliwek. Efektem tego greckiego przepisu jest doskonale chrupiąca skórka z zewnątrz i płynne wnętrze, które rozpływa się w ustach. Ser saganaki jest często podawany z kawałkiem świeżej cytryny, której sok dodaje potrawie nieco kwasowości.
Ryby i owoce morza
Grecja, otoczona błękitem Morza Egejskiego i Jońskiego, jest prawdziwym rajem dla miłośników ryb i owoców morza. Nieocenioną rolę odgrywają tu kalmary, ośmiornice, krewetki, a także ryby, takie jak dorada czy labraks.
Sprawdź ceny lotów do Grecji
Smażone sardele
Na pewno wiesz, że dla kuchni greckiej typowe są smażone sardele — niewielkie rybki, charakteryzujące się delikatnym mięsem i wyrazistym smakiem. Obtacza się w mące i smaży, uzyskując chrupiącą powłokę. Smażone sardele podawane są najczęściej z plasterkiem cytryny lub odrobiną octu winnego.
Co wypić w Grecji?
Dla kuchni greckiej typowe są nie tylko potrawy, ale również napoje. Jednym z najbardziej znanych trunków w Grecji jest ouzo — anyżówka o mocnym aromacie, najczęściej podawana jako aperitif z wodą lub lodem. Dla miłośników win grecka enologia to prawdziwa uczta: retsina, białe lub różowe wino z dodatkiem żywicy sosnowej, jest nieodłącznym elementem greckich posiłków. Warto spróbować też rakomelo, łączące raki – mocną brandy – z miodem i przyprawami, tworząc rozgrzewający, słodki napój, idealny na chłodniejsze wieczory w greckiej tawernie.
Kawa
Kuchnia grecka słynie z kawy, którą przygotowuje się na wzór turecki — zmielone ziarna zalewa się zimną wodą, po czym trzykrotnie doprowadza do wrzenia. To bardzo mocny napój podawany w małych filiżankach, ale — przed pierwszym łykiem należy chwilę odczekać, by fusy opadły na dno. W zestawie z kawą musi znaleźć się też szklanka wody, służąca nie tyle ugaszeniu pragnienia, ile przepłukaniu ust.
Tsipouro
Tsipouro to tradycyjny grecki napój, produkowany z winogron pozostałych po produkcji wina. Ten mocny alkohol znany jest z intensywnego smaku — tradycyjnie podaje się go w towarzystwie mezedes. W niektórych regionach, takich jak Kreta, tsipouro wzbogaca się anyżem, przez co nieco przypomina ouzo. Degustacja tsipouro to szansa na odkrycie nowych aromatów, poznanie lokalnych zwyczajów i greckiej gościnności.
Retsina czy ouzo?
Retsina to wino greckie z dodatkiem żywicy sosnowej. Jest znana w Grecji od starożytności, kiedy stosowano ją jako korek zabezpieczający wino przed zepsuciem. Dzięki wyjątkowemu procesowi produkcji retsina ma świeży, żywiczny aromat, który idealnie komponuje się z różnymi daniami śródziemnomorskimi, od sałatek po grillowane mięsa.
Z kolei ouzo to narodowy trunek Grecji, będący anyżową wódką, która nierzadko serwowana jest jako aperitif w towarzystwie przystawek, takich jak greckie oliwki czy sery. Jego intensywny smak orzeźwia podniebienie i, mimo swej mocy, zachęca do leniwej degustacji w greckim stylu.
Metaxa
Metaxa to bardzo ciekawy, gładki i bursztynowy, grecki napój alkoholowy. Produkuje się go z trzech składników: destylatu winogronowego, win muskatowych i maceratu ziołowego. Ten ostatni element odpowiada za charakterystyczny smak metaxy. Napój ten cieszy się bardzo dużą popularnością również wśród miłośników whisky. Jest wysokoprocentowy, więc często pija się go z dodatkiem toniku lub pomarańczy z lodem.
Słynne greckie słodycze
Jednym z tradycyjnych greckich deserów jest baklava, wykonana z cienkich warstw ciasta filo, przekładanych mieszanką orzechów i miodu. Kolejną pozycją są loukoumades, małe pączki nasączone miodowym syropem i posypane cynamonem lub sezamem, serwowane po kawie. Kataifi to z kolei kompozycja cienko ciętego ciasta przypominającego nitki, z nadzieniem z orzechów i przypraw.
Podsumowanie
Tradycyjna kuchnia grecka jest ucztą dla zmysłów — pełna intensywnych smaków i aromatów, przeniesie Cię w słoneczne zakątki Hellady. Tym, co wyróżnia greckie potrawy, jest ich prostota oraz świeżość składników – od oliwek kalamata, przez najlepszej jakości oliwę z oliwek, po dojrzewające w słońcu pomidory. Każdy z tych produktów kuchni greckiej to zaproszenie do odkrywania kraju — przyjmiesz je? Zarezerwuj loty do Grecji!