Kuchnia koczowników – co zjeść i czego spróbować w Kazachstanie

Kazachowie to lud koczujący, a do tego żyjący w bardzo trudnych warunkach klimatycznych – latem temperatura potrafi wnieść się do 40 stopni Celsjusza, a zimą spaść do… -40 stopni. Ta amplituda robi wrażenie, prawda? A do tego słońce, śnieg, wiatr i mało urodzajne gleby! Wszystko to znajduje odzwierciedlenie w kazachskim jedzeniu. Nie każdemu przypadnie do gustu i od wielu wymaga pewnej otwartości kulinarnej (a czasem też kulturowej!), jednak zdecydowanie warte jest uwagi. Dlaczego? O tym poniżej.

Wędrowny tryb życia, klimat i niezbyt żyzne ziemia sprawiły, że tradycyjna kuchnia Kazachstanu bazuje na mięsie i nabiale, natomiast owoce i warzywa to „wynalazek” stosunkowo nowy. Dużo jest za to przypraw, które trafiły tu dzięki kupcom wędrującym Jedwabnym Szlakiem z Dalekiego Wschodu. Jeśli chodzi o mięsa, to oferta może brzmieć dla Ciebie dość egzotycznie. Króluje bowiem baranina i… konina. Kiełbaski z konia albo szynka z konia to pozycje, które nie wzbudzają tu żadnej sensacji i są traktowane jak w Polsce wieprzowe czy drobiowe. Możesz sięgnąć po popularne w różnych krajach Azji Centralnej danie, na które składają się kawałki smażonego mięsa z dodatkiem cebuli, a czasem też innych warzyw, które dostaniesz na grubych wstęgach makaronu ugotowanego w rosole. Nazywa się ono beszbarmak i popularnie jest określane „daniem pięciu palców”. Zastanawiasz się czemu? Odpowiedzi szukaj w braku sztućców… Więcej odwagi i otwartości może wymagać ulpershek, w którym znajdziesz serce, aortę i inne końskie podroby – zasada ‘zero waste’ wprowadzona na 100%! Natomiast jeśli wśród kazachskiego jedzenia szukasz smaków, które bliskie są temu, co już znasz to sięgnij po szaszłyk albo pilaw – jednogarnkowe danie z ryżu, mięsa i cebuli.

W Kazachstanie łatwo o dobrą, rozgrzewającą i sycącą zupę. Najpopularniejszą jest lagman, który dostaniesz niemal w każdej restauracji czy barze. Oczywiście muszą się w niej znaleźć kawałki mięsa, a także pomidory, papryka, ziemniaki, cebula i specjalny długi makaron. Potrawa jest tak treściwa, że spokojnie możesz nią zastąpić drugie danie. Najlepiej smakuje w towarzystwie lepioszki, tradycyjnego wschodniego wyrobu piekarniczego.

Jeśli będziesz spać w kwaterach prywatnych, to musisz spróbować kuchni domowej. Jeśli tylko gospodarze zaproszą Cię na posiłek – nie odmawiaj! Będzie skromnie, ale bardzo smacznie. Zapewne część produktów przygotują samodzielnie albo zbiorą w ogrodzie. W takiej sytuacji nawet kromka domowego chleba z własnym masłem i plastrem pomidora smakuje wyśmienicie! Panie domu często pieką też (a później nierzadko sprzedają) pierogi albo czebureki – pieczone albo smażone duże pierogi z mięsnym nadzieniem. Klasyką kuchni Kazachstanu jest są też manty, czyli kolejny wariant pierogów, tym razem o kształcie sakiewek nadziewanych mięsnym farszem. Smak dania rewelacyjnie podkręca pikantny sos! To właśnie w daniach mącznych najbardziej możesz dostrzec wpływy rosyjskie, które od wieków pojawiają się w tutejszej kuchni.

To nie żart! Kazachowie, mając do dyspozycji mnóstwo mleka różnych zwierząt, stworzyli dwa łagodne napoje alkoholowe. Są niskoprocentowe, ale mają tak ciekawy smak, że warto po nie sięgnąć choć jeden raz. Kumys jest przygotowywany z mleka klaczy, natomiast szubyt - wielbłądzicy. Do obu może trafić dodatek mleka owcy, krowy albo oślicy. Co ciekawe, jest to alkohol dozwolony do spożywania przez muzułmanów, przy czym niektórzy przypisują mu nawet właściwości prozdrowotne. Tych smaków nie znajdziesz w Polsce, dlatego rezerwuj loty do Kazachstanu i poznaj wszystkie oblicza kuchni koczowniczej!