Kuchnia turecka — potrawy, których musisz spróbować

Tradycyjna kuchnia turecka jest tak różnorodna, że każdy znajdzie w niej coś dla siebie, niezależnie czy lubi spałaszować solidną porcję mięsa, czy mały półmisek warzyw. Jest świeżo, aromatycznie, esencjonalnie i bardzo kolorowo. Nierzadko można się spotkać z opinią, że współczesna kuchnia turecka jest jedną z najlepszych i najpopularniejszych na całym świecie. A skoro tak, to w niczym się nie ograniczaj, tylko kosztuj do woli!

Tradycyjne tureckie dania najlepiej smakują podane na kolorowych talerzach lub półmiskach. To podstawa. Później już naprawdę niewiele potrzeba, by osiągnąć spektakularny efekt: słony turecki ser, jędrne pomidory, wyraziste w smaku oliwki, wędliny, sos na bazie jogurtu i trochę pieczywa — mogą stanowić lekki, choć ale sycący posiłek. No, a jakie są najpopularniejsze tureckie potrawy?

Jeśli zgłodniejesz w czasie zwiedzania, a nie masz czasu lub ochoty na wizytę w tureckiej restauracji, wstąp do piekarni i kup börek. To popularny wypiek z cienkich warstw ciasta filo z farszem mięsnym, a w niektórych wariantach również z nadzieniem serowym lub ziemniaczanym. To właśnie dzięki warstwom ciasta filo, które po upieczeniu są delikatne i chrupiące, börek zyskuje kruchość. Często traktowany jest jako przekąska albo lekki posiłek, który można zjeść o dowolnej porze dnia.

Mercimek koftesi to przystawka z tureckiej kuchni wegetariańskiej w formie kulek z czerwonej soczewicy. Jej najważniejszym składnikiem są kasza bulgur i przyprawy. Mercimek koftesi to nie tylko zdrowa, ale także pyszna przekąska, z delikatnym posmakiem ziół, często podawana na zimno i dekorowana listkami pietruszki oraz plasterkami cytryny, co dodaje jej świeżości i wyrazistości.

Na sklepowych półkach znajdziesz też poğače, czyli bułeczki z nadzieniem — najczęściej jest ono serowe, ale świetnie smakuje także z mięsem. Popularny smak tureckiej kuchni to również pita, którą można porównać do włoskiej pizzy. Podobne jest ciasto, na które nakłada się nadzienie, ale unika się pomidorów. Do tureckiego pieczywa najlepiej pasuje ajran – napój na bazie jogurtu z dodatkiem wody i szczypty soli.

Manti to małe pierożki nadziewane mięsem mielonym, najczęściej wołowiną lub jagnięciną, które gotuje się we wrzącej wodzie, a następnie polewa sosem jogurtowym z czosnkiem i masłem z dodatkiem papryki. Manti są niezwykle popularne na terenie całej Turcji, a tradycja ich przygotowywania sięga czasów, kiedy były jednym z ulubionych dań sułtańskich. Ciekawostką jest, że każda turecka gospodyni ma swój własny sposób ich przygotowania, a manti mogą być podawane zarówno na ciepło, jak i na zimno. Ich tajemnica tkwi w doskonale doprawionym farszu oraz połączeniu łagodności jogurtu z pikantnością paprykowego masła.

Smaczne tureckie danie na ciepło to Mercimek Corbasi, zupa z soczewicy (przeważnie czerwonej) z dodatkiem cebuli i papryki. Jest treściwa i bardzo aromatyczna, a jeśli zjesz ją z grzankami — wystarczy, by zaspokoić lekki głód. Co ciekawe, Mercimek Corbasi, czyli zupę z soczewicy, jada się nawet na śniadanie!

Hunkar Begendi to tureckie danie, które składa się z gulaszu jagnięcego, serwowanego na aksamitnym purée z bakłażana. Legenda głosi, że nazwa dania pochodzi od zachwytu, jaki wywołało u sułtana podczas uczty w pałacu Topkapi. Purée przyrządza się z podpieczonych, a następnie drobno posiekanych bakłażanów, które są mieszane z mlekiem, mąką i startym serem. To połączenie kremowej konsystencji i soczystego mięsa zachwyca wyrafinowaną prostotą i bogactwem smaków, które przeniosą Cię w samo serce osmańskiej tradycji kulinarnej.

Najpopularniejsze tureckie potrawy to te mięsne, a jedną z nich jest İnegöl Köfte, wywodząca się z regionu Bursy. To soczyste klopsiki z mielonej wołowiny lub jagnięciny, wzbogacone o przyprawy i bułkę tartą, które nadają mięsu delikatności. Choć receptura jest stosunkowo prosta, to sekretem İnegöl Köfte jest odpowiednie wymieszanie składników i umiejętność grillowania. Potrawę tą często serwuje się z ryżem lub pieczywem oraz dodatkiem warzyw takich jak papryka i pomidory.

Pide (lub Etli Ekmek) to kolejny smak kuchni tureckiej — długie, wąskie ciasto w kształcie łódki z soczystym nadzieniem. Wybór składników do pide jest szeroki – od mięsa mielonego z cebulą i przyprawami, po szpinak z serem. Pieczone w piecach opalanych drewnem, które nadają im niepowtarzalny, dymny aromat, etli ekmek wyróżniają się chrupiącą skórką i miękkim, puszystym wnętrzem. W wielu miejscach w Turcji piekarze z pasją i kunsztem formują ciasto, dodając sekrety rodzinne do tego, co niegdyś było tureckim daniem ulicznym. Pide najlepiej smakuje świeżo wyjęte z pieca, z odrobiną pikantnej pasty chili i napojem Ayran.

Hamsili Pilav to tradycyjne tureckie danie, które pochodzi z regionu Morza Czarnego. Składa się z pilawu, czyli ryżu gotowanego w aromatycznym bulionie, który uzupełniają delikatne hamsi — sardele. Hamsili Pilav piecze się w piekarniku, a sardele układa na warstwie ryżu. Tajemnica smaku tkwi w połączeniu świeżości sardeli z subtelnością przypraw, takich jak koperek, rodzynki i orzeszki piniowe, które nadają potrawie wyjątkowy charakter. Hamsili Pilav zaskakuje nie tylko ciekawym połączeniem składników, ale także harmonią smaków, które zabierają podniebienie w kulinarną podróż do malowniczych wiosek tureckiego wybrzeża. To danie, które zdecydowanie warto spróbować, by zanurzyć się w unikalnym uroku tureckiej kuchni.

Imam Bayildi to jedno z najbardziej intrygujących potraw w Turcji. Swoją nazwę zawdzięcza legendzie o imamie, który zemdlał z zachwytu nad jego smakiem. Imam Bayildi to faszerowane bakłażany, wypełnione mieszaniną soczystych pomidorów, cebuli, czosnku i aromatycznych przypraw, takich jak kolendra i natka pietruszki. Delikatność bakłażana, którego miąższ staje się niemal kremowy po długim pieczeniu, istnieje w harmonii z aromatami warzywno-ziołowej mieszanki. Imam Bayildi można serwować zarówno na ciepło, jak i na zimno.

Çiğ köfte to jedno z najbardziej tradycyjnych dań tureckich, które zasłynęło na całym świecie. To wegetariańska przekąska zbliżona do tatara, którą przygotowuje się z drobno mielonej pszenicy, najczęściej bulguru, wymieszanej z ostrymi przyprawami, pastą pomidorową oraz koncentratem paprykowym. W klasycznej wersji do Çiğ köfte dodaje się surową jagnięcinę i zawija w liście sałaty, z dodatkiem świeżych ziół i kropli soku z cytryny.

Lahmacun to turecka wariacja pizzy — cienki, chrupiący placek z rozdrobnionym mięsnym farszem. Tradycyjnie wykorzystuje się do niego mielone mięso jagnięce lub wołowe z aromatycznymi dodatkami, takimi jak pomidory, cebula, czosnek oraz papryka. Najważniejszą nutę smakową lahmacun są przyprawy: kminek, cynamon, papryka oraz pietruszka, które tworzą orientalny profil smakowy. Lahmacun wypieka się w wysokiej temperaturze, a tradycja nakazuje podawanie go wraz z dodatkami – sałatą, plasterkami cytryny, miętą oraz pomidorem.

Tradycyjne tureckie dania uwzględniają gözleme — ręcznie rozwałkowane cienkie ciasto, wypełnione nadzieniem: serem feta, szpinakiem, ziemniakami i mięsem. Pieczone na gorącej płycie, gözleme nabiera delikatnie chrupiącej konsystencji i złocistego koloru. To tureckie danie uliczne, które zaspokaja głód i otula zmysły. Gözleme to doskonały wybór na pyszne śniadanie, obiad lub przekąskę.

İçli Köfte składa się z delikatnych kulek mięsnych, wykonanych z mieszanki jagnięciny oraz przypraw, takich jak kumin czy pieprz. Zewnętrzna warstwa formowana jest z ciasta z bulguru, które otula soczyste wnętrze, nadając İçli Köfte charakterystyczną teksturę. Idealnie wyrzeźbione i starannie formowane kulki, są następnie gotowane lub smażone. İçli Köfte są często podawane z cytryną oraz świeżymi sałatkami.

Mücver często pojawia się na stołach podczas rodzinnych posiłków. Jest to rodzaj placków, podobnych do znanych na całym świecie frittat, przygotowywanych z cukinii. Kluczowym elementem mücver jest ich delikatność i aromat, osiągnięte dzięki starannie wyselekcjonowanym składnikom. Oprócz tartej cukinii do ciasta dodaje się świeże zioła, takie jak koperek, mięta, czy natka pietruszki, oraz wyraziste przyprawy jak kumin. Mücver często wzbogaca także słony ser feta, a całość jest smażona na złoty kolor.

Słyszałeś kiedyś o tureckim kebabie? Jeśli nie, pora to zmienić! Słowo kebab oznacza każde danie z pieczonego mięsa. Mogą to być wałeczki mięsa na szpadkach podawane z ryżem i surówkami, kawałki mięsa w formie szaszłyków czy zraziki z ostrym sosem. Innymi słowy – kebabowy zawrót głowy! A jakie są najpopularniejsze kebaby w Turcji?

Chociaż kebab zadomowił się w wielu miastach na całym świecie, to właśnie ten serwowany przez Turków robi prawdziwą furorę! Wśród bogactwa tureckiej kuchni, najpopularniejszy jest döner kebap przygotowywany z mięsa z rusztu pionowego i podawany w chlebie pita z surówkami, świeżymi warzywami i sosami. I trzeba podkreślić, że mięsa mogą być różne — najczęściej jest to baranina, wołowina czy jagnięcina (nigdy wieprzowina).

Urfa Kebap, często nazywany szaszłykiem z Urfy, to smak kuchni tureckiej, który pochodzi z południowo-wschodniego regionu kraju. Charakteryzuje się intensywnie przyprawionym mięsem, a jego podstawowe składniki to mielona wołowina lub jagnięcina, wymieszana z papryką, cebulą i czosnkiem. Kluczową rolę w Urfa Kebap odgrywają tureckie przyprawy, takie jak papryka w proszku i kmin rzymski, a całość podawana jest z podpłomykiem i świeżymi ziołami.

Iskender Kebap, pochodzący z miasta Bursa, to jeden z najpopularniejszych kebabów w Turcji. Jego podstawą są cienko krojone plastry grillowanego mięsa, zwykle jagnięcego lub wołowego, podawane na kawałkach ciepłego, puszystego chleba pita. Całość skąpana jest w sosie pomidorowym, a tuż przed podaniem obficie skropiona roztopionym masłem. Nieodłącznym dodatkiem tego tureckiego dania w restauracjach jest jogurt Ayran, który kremowym smakiem łagodzi intensywność sosu i nadaje daniu harmonii. Kontrast temperatur i konsystencji sprawia z kolei, że każdy kęs Iskender Kebap to niezapomniana uczta zmysłów.

Adana Kebap pochodzi z miasta Adana położonego w południowej części Turcji i jest przygotowywane z mielonego mięsa jagnięcego lub wołowego, wymieszanego z papryką, kminem rzymskim, czosnkiem i cebulą. Mięso formowane jest na metalowych szpadkach i grillowane na węglu drzewnym, co nadaje mu charakterystyczny, wędzony aromat. Najczęściej podawane z podpłomykiem i dodatkami, takimi jak świeże warzywa, zioła oraz pikle, Adana Kebap stanowi niezwykłą eksplozję smaków, którą można poczuć już przy pierwszym kęsie.

Nazwa Beyti Kebap pochodzi od Beyti Güler, słynnego szefa kuchni z restauracji w Stambule, który zainspirował się szwajcarskimi metodami przygotowywania jedzenia. Beyti Kebap składa się z soczystego mięsa, najczęściej jagnięciny, zawijanego w cienki chleb lawasz, a następnie pieczonego do perfekcji. Danie serwuje się w formie zgrabnych rulonów i podaje z aromatycznym sosem pomidorowym oraz napojem Ayran.

Tureckie śniadanie, znane jako „kahvaltı” to prawdziwy rytuał dla rodziny i przyjaciół, którzy zasiadają przy stole pokrytym miseczkami pełnymi smakowitych dodatków. Świeże pieczywo, takie jak simit czy chleb etli ekmek, stanowi idealną bazę do hummusu czy babaganuş, a bogactwo tureckiej kuchni uwzględnia oliwki, zarówno czarne, jak i zielone, oraz sery (feta i kaszkawał), które wzbogacają śniadaniowy stół.

Słodkim akcentem tureckiego śniadania są konfitury oraz miód, podawane z kremowym masłem. Wszystko to uzupełnia się naparem tureckiej herbaty, serwowanej w tradycyjnych szklankach tulu.

Tradycyjna turecka kawa to prawdziwe dzieło sztuki i jedna z najstarszych metod parzenia kawy na świecie. Przyrządzana jest w specjalnym naczyniu zwanym cezve, gdzie drobno zmielona kawa, woda, a niekiedy również cukier, mieszane są i powoli podgrzewane nad otwartym ogniem, aż osiągną punkt wrzenia. Proces ten nadaje tureckiej kawie niepowtarzalnego aromatu i gęstej konsystencji. Napar tradycyjnie serwowany w małych filiżankach jest ważnym elementem gościnności i rytuałem towarzyskim w Turcji.

Gdy zaspokoisz duży głód, zrób sobie przerwę na herbatę. Zresztą – wzorem miejscowych, którzy piją ją na okrągło. Çay jest kwintesencją kuchni tureckiej i napojem, który pije się częściej niż kawę. Turecką herbatę podaje się w małych szklaneczkach (tulu), jest bardzo mocna i słodka, więc nie każdemu turyście posmakuje.

Wiesz, że simit znany jest również jako turecki bajgiel? Tą chrupiącą przekąskę przygotowuje się z ciasta drożdżowego, które po uformowaniu w kształt pierścienia obtaczane jest w syropie z melasy i obsypywane sezamem. Wypiekany z pasją w tradycyjnych piecach, simit jest kwintesencją tureckiej kuchni i często podaje się go na śniadanie. Ponadto simit doskonale komponuje się z dodatkami, takimi jak plasterki białego sera, pomidory czy ogórki.

Baklava to najczęściej spotykany turecki deser, uwielbiany za słodycz i warstwową strukturę. Tradycyjnie przygotowywany z cienkiego, kruchego ciasta filo, przekładanego mieszanką orzechów, najczęściej pistacji lub orzechów włoskich, stanowi prawdziwe dzieło cukiernictwa. Każdą warstwę baklavy smaruje się masłem, co nadaje jej chrupiącej tekstury, a po upieczeniu deser nasącza syropem z wody różanej lub miodem. Baklava jest często serwowana podczas świąt i uroczystości.

Sütlaç to popularny turecki deser, przyrządzany z ryżu, mleka i cukru, często wzbogacany aromatem wanilii lub cynamonu. Podawany jest zarówno na ciepło, jak i na zimno, a jego powierzchnia bywa często delikatnie przyrumieniona, dzięki czemu zyskuje apetyczny, lekko karmelowy wierzch. W domach tureckich sütlaç przygotowuje się na szczególne okazje, ponieważ jest to danie, odzwierciedlające turecką gościnność i umiejętność czerpania radości z prostych przyjemności.

Kadayif to jeden z najsłodszych i najbardziej kuszących deserów w Turcji. W swej istocie delikatne nitki ciasta, podobne do tych używanych w baklavie, są starannie wypełnione mieszanką orzechów włoskich lub pistacji. Po złożeniu w zgrabne rulony lub spodki kadayif pieczony jest na złocisty kolor i oblewany ciepłym, lepkim syropem z cukru i cytryny. Kadayif najczęściej serwuje się z filiżanką mocnej tureckiej kawy.

Tulumba to popularny turecki deser, który zachwyca złocistą barwą i słodkim wnętrzem. Jest przygotowywany z ciasta przypominającego ciasto ptysiowe, które po wyciśnięciu przez specjalną końcówkę o karbowanej formie, smaży się w głębokim tłuszczu, a następnie zanurza w syropie. Choć prosta w składzie, tulumba oferuje bogate doznania smakowe, z delikatnym kontrastem pomiędzy chrupiącą skórką a miękkim wnętrzem.

Tureckie lody, znane jako „dondurma”, wyróżniają się konsystencją i smakiem, których próżno szukać w tradycyjnych lodziarniach. Za ich elastyczność i powolne topnienie odpowiadają dwa kluczowe składniki – salep i guma mastyksowa. Salep, mączka z bulw storczyków, zagęszcza masę lodową, a guma mastyksowa nadaje jej charakterystycznej ciągliwości. Tureckie lody często podawane są w formie pokazów — sprzedawcy żonglują wówczas gałkami lodów na oczach klientów.